بارش انواع لوازم آرايشي و بهداشتي بر سر جوانان ايراني، كشورمان را در شمار 10 كشور نخست واردكننده اين مواد قرار داده، در حالي كه هنوز بر بازار لوازم آرايشي و بهداشتي در ايران نظارت كافي وجود ندارد و قوانين توليد و فروش اين محصولات پاسخگوي نياز امروز نيست.
جام جم آنلاين : هر چند ايران را طي سال‌هاي اخير سومين مصرف‌كننده مواد آرايشي در خاورميانه و جزو 10 كشور واردكننده اين مواد در دنيا اعلام كرده‌اند، اما افزايش تقاضاي استفاده از لوازم آرايشي و بهداشتي يك پديده جهاني است كه تنها از ويژگي‌هاي بومي، رواني و فرهنگي خاص تبعيت نمي‌كند.
وجود انواع تبليغات و رشد برندها و كارخانه‌هاي توليد لوازم آرايشي در 20 سال گذشته نشان‌دهنده اقبال جهاني نسبت به اين مواد است.گذشته از دلايل فرهنگي كه جوانان ايراني را به استفاده از اين مواد ترغيب مي‌كند، ضعف قوانين و عملكرد دستگاه‌هاي نظارتي، بازار اين لوازم را با آشفتگي روبه‌رو كرده طوري كه اين روزها تشخيص لوازم آرايشي و بهداشتي تقلبي از غير آن و بهداشتي و غيربهداشتي و قاچاق و غيرقاچاق به امري محال تبديل شده است.
برچسب‌هاي بي‌مصرف
چندي پيش يكي از اعضاي كميسيون بهداشت و درمان مجلس هشدار داده بود كه مصرف محصولات آرايشي و بهداشتي قاچاق، امكان سرايت بيماري‌هاي عفوني را در جامعه افزايش داده است.
علي باغبانان پيش از اين خبر داده بود كه قوانين مربوط به اين محصولات از قديمي‌ترين قوانين كشور و مربوط به سال 1335 يعني حدود 53 سال قبل است كه طبق آن وزارت بهداشت و درمان كشور مي‌تواند با متخلفان اين محصولات بدون تشكيل دادگاه و محاكم قضايي برخورد كند.
اما اين قانون در شرايط حاضر توان اجرايي شدن ندارد، هر چند كه از قول يكي از مشاوران معاون دارو و غذاي وزارت بهداشت اعلام شد كه دانشگاه‌هاي علوم پزشكي سراسر كشور در‌صورت گزارش با حكم قضايي اين لوازم را جمع‌آوري مي‌كنند، اما وي در عين حال تاكيد كرده است كه اين وزارتخانه براي جمع‌آوري لوازم آرايشي و بهداشتي قاچاق قوه قهريه ندارد.
واقعيت اين است كه وزارت بهداشت و درمان مانند دستگاه‌هاي همتاي خود در ساير كشورها مسوول برخورد و جمع‌آوري اين لوازم نيست و مهم‌ترين مسووليتش در چارچوب اطلاع‌رساني خلاصه شده است.
بخصوص اين كه با افزايش سرسام‌آور لوازم آرايشي قاچاق و بنابر آمارهاي اعلام شده، سهم 50 تا 90 درصدي لوازم آرايشي و بهداشتي غيراستاندارد و قاچاق از بازار مصرف اين مواد در ايران، روز به روز توان نظارت ماموران بهداشت يا اماكن بر كارگاه‌هاي زيرزميني يا جمع‌آوري فروشندگان غيرقانوني كاهش مي‌يابد.
به همين دليل وزارت بهداشت چند سالي است كه با توليد برچسب‌هاي كوچكي روي محصولات آرايشي و بهداشتي وارداتي ، به اطلاع‌رساني درباره تاريخ توليد، انقضا، قيمت و گواهينامه استاندارد كارخانه توليدكننده اقدام كرده است ؛ اما متاسفانه حتي جعل اين برچسب كوچك كه گاه اصلا ديده نمي‌شود توسط وارد يا توليدكنندگان لوازم آرايشي و بهداشتي به امري ساده و رايج تبديل شده است.
توليد داخل ضربه فني شد
وقتي خبر مي‌رسد كه 80 درصد بازار لوازم آرايشي كشور متعلق به محصولات آرايشي قاچاق يا واردات رسمي است، وقتي سايت‌ها خبر مي‌دهند كه 50 تا 90 درصد محصولات موجود قاچاق يا حتي تقلبي هستند، اين آمارها از وضعيت نااميدكننده توليدات لوازم آرايشي و بهداشتي داخل خبر مي‌دهد. به نظر مي‌رسد همانقدر كه وجود اين لوازم، سلامت جامعه را به خطر انداخته، توليدكنندگان داخلي را هم از رمق انداخته است.
در اين مورد ابوالفضل مسگرزاده، عضو هيات مديره انجمن توليدكنندگان صنايع شوينده، آرايشي و بهداشتي توضيح مي‌دهد كه چگونه كالاهاي خارجي با كيفيت بسيار پايين و لوازم تقلبي با عنوان خارجي، تقاضاي بازار را به سوي خود سوق داده است.
وي درباره علل اين وضعيت و ضعف توليد داخل مي‌گويد: توليدات داخلي مجبور است از ضوابط خاصي در حاشيه سود مصرف‌كننده و توليدكننده تبعيت كند و قيمت‌ها از قبل تعيين شده است؛ ولي اين مرز براي كالاهاي وارداتي وجود ندارد، گاهي سود فروش يك كارتن محصول داخل معادل يك قوطي محصول خارجي است؛ مسلما در اين شرايط فروشندگان تمايل دارند كالاي خارجي بفروشند.
مسگرزاده با تاكيد بر عنوان سال جاري به نام سال اصلاح الگوي مصرف، از فرهنگ مصرف كالاي خارجي در كشور انتقاد مي‌كند و مي‌گويد: مصرف محصول آرايشي و بهداشتي خارجي در ايران پرستيژ مي‌آورد.
از طرفي هزينه تبليغات كالاهاي داخل بسيار بالاست؛ ولي توليدكنندگان خارجي در شبكه‌هاي ماهواره‌اي با قيمت بسيار ارزان، توليدات خود را جهاني مي‌كنند.
به گفته وي، حتي در فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي داخل، جايگاه خاصي را براي معرفي محصولات بهداشتي و آرايشي خارجي در نظر مي‌گيرند؛ در حالي كه براي توليدات داخلي اين جايگاه وجود ندارد. اين مساله به خريدار القا مي‌كند كه به خريد محصولات خارجي جذب شود.
براساس اين گزارش، اگرچه استان‌هاي غربي كشور مانند كردستان و كرمانشاه مملو از لوازم آرايشي و بهداشتي تقلبي و خارجي است؛ اما بسياري از اين لوازم به طور قاچاق از مبادي جنوبي كشور وارد مي‌شود؛ حتي مرزهاي تركيه و پاكستان هم از قاچاق اين مواد بي‌بهره نمانده است.
عضو هيات مديره انجمن توليدكنندگان صنايع بهداشتي و آرايشي، وزارت بهداشت، وزارت بازرگاني، موسسه استاندارد و حتي گمرك را مسوول نظارت بر چنين بازاري مي‌داند.
تجربه ديگر كشورها
همان‌طور كه اشاره شد، قاچاق و فروش محصولات آرايشي خارجي يا حتي تقلبي، تنها به ايران اختصاص ندارد؛ اما شيوه مخدوش مقابله با اين كالاهاي تقلبي با استفاده از برچسب‌هاي كوچك تنها به ايران اختصاص دارد. مسگرزاده از ليبينگ محصولات وارداتي در ديگر كشورها خبر مي‌دهد كه ويژگي‌هاي خاصي دارد.
او مي‌گويد: در تمام كشورها اگر لازم است محصولي وارد شود، بايد با استفاده از برچسب‌هاي استانداردي كه گاه در كشور مبدا نصب مي‌شود، يك روي برچسب به زبان كشور مبدا و يك رو به زبان كشور مقصد باشد و درباره خاصيت آن، فرمول ساخت، انقضا و قيمت توضيح بدهد. تا امروز چنين برچسب‌هايي در ايران مشاهده نشده و برچسب موجود جوابگوي بازار محصولات تقلبي و وارداتي نيست.
از 50 تومان تا 50 هزار تومان
با توجه به كاهش سن مصرف لوازم آرايشي در ايران به 15 سال، بازار اين لوازم نيازمند ساماندهي و نظارت است. اين مواد تاكنون منجر به حساسيت‌هاي پوستي، توليد قارچ و عفونت، خارش، آلودگي‌هاي چشمي، آكنه، كچلي و... شده است. هرچند رسانه‌ها و كارشناسان نسبت به مصرف اين مواد هشدار داده‌اند؛ اما راه‌حل تشخيص مواد تقلبي از غير آن مشخص نيست.
مروري بر قيمت لوازم آرايش از خط چشم و لب و لاك و كرم تا عطر و ادكلن و ژل و... نشان مي‌دهد كه اين روزها در بازار لوازم آرايش ايران مي‌توانيد برندهاي شناخته شده را از 50 تا 500هزار تومان پيدا كنيد؛ در حالي كه هيچ‌كس مطمئن نيست محصول 50 هزار توماني تقلبي نباشد!
گردآوري : گروه اينترنتي مامي سايت
نظر خود را اضافه کنید.
ارسال نظر به عنوان مهمان