گستراندن‌سفره هفت سین از جمله آداب نوروزی ما ایرانیان است و در نظر پیشینیان به قدری با اهمیت بوده كه گمان می كردند اگر این سفره چیده نشود، روزگار نگونساری آنان فرا می رسد.
اما به دور از باورهای خرافی، باید گفت نیاكان ما با باز كردن كتاب آسمانی و نهادن عیدی در لابه‌لای صفحات آن، انداختن سبزه عید و گذاشتن نان در سفره هفت‌سین، وسعت، روشنایی و خیر و بركت را از ایزد متعال برای خود و خانواده‌شان آرزو می كردند و زندگی سبز و شاداب از او می طلبیدند.
سبزه انداختن یكی از مقدمات نوروز است و سبزه مهمترین مظهر محیطی نوروز به شمار می آید كه در لحظه تحویل سال بر سفره هفت سین خودنمایی می كند. سبزه عید را باید یكی دو هفته پیش از آغاز سال نو تدارك دید.
بذرهای مناسب برای سبزه:
از بذر انواع سبزیجات میتوانید کمک بگیرید؛ هر کدام که دمِ دست باشند. مقداری عدس، ماش، گندم در هر خانه ای پیدا میشود.
در مورد سبز کردن سبزه، ارزان بودن بذرهای تهیه شده اهمیت دارد بخصوص موقعی که بخواهیم در چند بشقاب یا در چند سینی سبزه سبز کنیم. بذر گندم و جو ارزانتر از سایر بذرها هستند. یادتان باشد که این گونه بذرها باید سالم و تازه باشند. اگر آنها را چند سال در خانه نگهداری کرده اید دیگر قوه رشد خود را از دست داده و سبز نمیشوند.
روش سبز کردن سبزه:
برای یک بشقاب سبزه حدوداً پنجاه تا صد گرم بذر کفایت میکند. بذرها را در آب خیس کنید. بعد از یک شبانه روز که کاملاً خیس خوردند آنها را لای یک پارچه مرطوب پیچیده و در بشقاب قرار دهید. نباید بشقابی که این پارچه در آن قرار دارد از آب پر شود فقط باید مرتب پارچه را خیس کنیم تا رطوبت کافی به بذرها برسد. در این مدت هر روز مقداری آب روی پارچه میریزیم و بذرها را به وسیله پارچه از نور محافظت میکنیم. اگر پاشیدنِ آب را فراموش کنید بذرها دچار مشکل گشته و سبز نمیشوند. با وجود رطوبت کافی و تاریکیِ مطلق، بذرها به تدریج جوانه میزنند. وقتی بذرها جوانه زدند آنها را در یک بشقاب گود ریخته و با دست پهن میکنیم طوری که روی هم انباشه نشوند؛ اما باز هم برای مدت یک شبانه روز پارچه ای روی بشقاب میکشیم، مقدار کمی آب در بشقاب میریزیم و پارچه را خیس نگه میداریم. روز بعد پارچه را برداشته و بشقاب را در محل پر نور و آفتابی قرار میدهیم. به تدریج سبزه ها سبز شده و رشد میکنند. در این مدت مرتب به آن آب میدهیم. هر بار در موقع آبیاری آبهای اضافه را که در زیر بشقاب جمع شده خالی کنید و آب تازه به آن بدهید. سعی کنید در کفِ بشقاب آب زیاد جمع نشود زیرا موجب پوسیدگی سبزه ها میگردد.
در مقابل نور آفتاب سبزه ها به سرعت رشد میکنند. اگر بخواهیم تا سیزده نوروز سبزه را نگه داریم بهتر است اجازه ندهیم که سبزه ها با سرعت زیاد رشد کنند. برای اینکه سبزه به تدریج رشد کند میتوان آن را در محل خنک قرار داد. سرما از رشد سریع سبزه جلوگیری میکند.
سبزه های کوزه ای:
کوزه سبز نیز جالب است. با استفاده از یک کوزه سفالی و مقداری بذر ترهتیزک ( شاهی ) میتوانیم سبزه کوزه ای درست کنیم. ابتدا کوزه را از آب پر میکنیم و برای مدت یک شبانه روز آن را همانطور پر از آب نگه میداریم تا جدار کوزه کاملاً خیس شود. سپس یک جوراب نایلونی روی کوزه میکشیم. بذر شاهی را که قبلاً برای مدت بیست و چهار ساعت در آب خیس کرده ایم به آرامی با دست روی نایلون میکشیم طوری که بذرها که حالا دیگر بعد از خیس شدن کاملاً ژله ای شده اند به طور یکنواخت همه جا پخش شوند. بذر شاهی به آسانی به سطح جوراب نایلونی میچسبد. کوزه را همواره پر از آب نگه میداریم. چون هر روز مقداری از آب کوزه تبخیر میشود باید به طور مرتب در آن آب بریزیم. آب از داخل کوزه به جداره آن راه یافته و به بیرون تراوش نموده جوراب را مرطوب میکند، به این ترتیب بذر شاهی جوانه زده و ریشه ها به سطح بیرونی کوزه میچسبند. کوزه را در محل پر نور قرار دهید و گاه گداری آن را بچرخانید تا نور به همه جای آن برسد. بعد از چند روز کوزه سبز شده و از تماشای آن لذت خواهید برد.
نکات اصلی برای سبزه عید:
- ظرفهای فلزی برای سبز کردن سبزه مناسب نیست.
- تناسب اندازه ظرف و مقدار بذر در طول عمر سبزه و پرپشتی و زیبایی آن بسیار موثر است.
- بهتر است برای آب دادن به سبزه از سیفون های آب استفاه کنید. ( آب پاش هایی که آب را اسپری می کنند )
- بذر را 24 ساعت قبل در آب خیس کنید و در این مدت 2 تا 3 بار آب ظرف را عوض کنید. ( نوع بذر مهم نیست ) آب باید تا حدی در ظرف باشد که تمام بذر در آب غوطه ور باشد.
- بهتر است از ظروف سفالی برای سبزه استفاده کنید. اگر در دسترس نبود ظروف چینی هم مناسب است.
- آبیاری بیش از حد و استفاده از ظروف پلاستیکی باعث بد بو شدن سبزه میشود.
نظر خود را اضافه کنید.
ارسال نظر به عنوان مهمان